Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the cleantalk-spam-protect domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /wp-includes/functions.php on line 6114

Notice: Funkcja _load_textdomain_just_in_time została wywołana nieprawidłowo. Ładowanie tłumaczenia dla domeny virtue zostało uruchomione zbyt wcześnie. Zwykle jest to wskaźnik, że jakiś kod we wtyczce lub motywie działa zbyt wcześnie. Tłumaczenia powinny zostać załadowane podczas akcji init lub później. Dowiedz się więcej: Debugowanie w WordPressie. (Ten komunikat został dodany w wersji 6.7.0.) in /wp-includes/functions.php on line 6114

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /wp-includes/functions.php:6114) in /wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
{"id":1615,"date":"2019-01-24T08:38:16","date_gmt":"2019-01-24T08:38:16","guid":{"rendered":"http:\/\/polskiglobtroter.pl\/?p=1615"},"modified":"2024-03-25T07:00:20","modified_gmt":"2024-03-25T07:00:20","slug":"czerwona-linia-czyli-szlak-turystyczny-szczecina","status":"publish","type":"post","link":"http:\/\/blog.treki.pl\/czerwona-linia-czyli-szlak-turystyczny-szczecina\/","title":{"rendered":"„Czerwona linia” czyli Szlak turystyczny Szczecina"},"content":{"rendered":"\n

Zosta\u0142 wytyczony wzorem wielu miast Europy. Czerwona linia<\/em> – jak potocznie jest nazywany – przebiega przez Stare Miasto, Nowe Miasto i cz\u0119\u015b\u0107 \u015ar\u00f3dmie\u015bcia. Zosta\u0142 utworzony z inicjatywy w\u0142adz miasta i Regionalnego Oddzia\u0142u Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w 750. rocznic\u0119 nadania Szczecinowi praw miejskich. Ca\u0142y szlak liczy 7 km i przedstawia 42 obiekty. W punktach IT i PTTK mo\u017cna naby\u0107 kieszonkowy przewodnik wraz z map\u0105 Miejskiego Szlaku Turystycznego. <\/p>\n\n\n\n

\"\"<\/figure>\n\n\n\n

Dworzec kolejowy (1)<\/strong>
ul. Kolumba 
W 1836 roku powsta\u0142 w Berlinie Komitet Budowy Kolei Berli\u0144sko – Szczeci\u0144skiej, w sk\u0142ad kt\u00f3rego weszli bogaci kupcy z obu miast i burmistrz Szczecina. Budowie dworca przeciwstawia\u0142y si\u0119 w\u0142adze wojskowe, zarzucaj\u0105c proponowanej lokalizacji ograniczenie widoczno\u015bci na przedpolach twierdzy. Miasto nie ust\u0105pi\u0142o, dostrzegaj\u0105c w takim po\u0142o\u017ceniu dworca korzy\u015bci dla rozwoju. Budow\u0119 uko\u0144czono w 1843 roku. Wtedy jednak by\u0142 to ko\u0144cowy przystanek na trasie z Berlina. Dopiero w 25 lat p\u00f3\u017aniej przed\u0142u\u017cono tory i poprowadzono je mostem przez Odr\u0119 i Parnic\u0119 w kierunku prawobrze\u017cnego miasta, a st\u0105d do Gda\u0144ska, Poznania i Wroc\u0142awia.<\/p>\n\n\n\n

Gmach Poczty (2)<\/strong>
ul. Dworcowa 20
Obiekt wybudowano na zlecenie g\u0142\u00f3wnej dyrekcji poczty z Berlina. Pierwsze wzmianki i projekty pochodz\u0105 z 1842 roku. Projekt finalny jest autorstwa Carla Schwaldo z 1872 r. Zosta\u0142 zrealizowany przez radc\u00f3w budowlanych Schwatla i Endella. Uroczyste otwarcie nowej poczty odby\u0142o si\u0119 1 grudnia 1874 roku, za\u015b w 1877 roku podj\u0119to rozbudow\u0119 obiektu od strony Odry.
Budynek wzniesiono z czerwonej ceg\u0142y w stylu neogotyckim. Fasad\u0119 ozdabiaj\u0105 gzymsy i fryz koronuj\u0105cy. Podczas rozbudowy w 1877 roku zastosowano znacznie skromniejszy wystr\u00f3j elewacji.
Najbardziej okaza\u0142ym pomieszczeniem budynku jest g\u0142\u00f3wny hol ze stropem wspartym na kolumnach i szklanym dachem. Mie\u015bci\u0142 si\u0119 tu dzia\u0142 ekspedycji i obs\u0142ugi klient\u00f3w. Na pierwszym pi\u0119trze znajdowa\u0142y si\u0119 mieszkania dyrektora poczty, naczelnik\u00f3w i kasjera, na drugim – mieszkania pozosta\u0142ych urz\u0119dnik\u00f3w. Stajni\u0119 i wozowni\u0119 ulokowano na zapleczu od strony rzeki Odry.<\/p>\n\n\n\n

Budynek dawnych koszar (3)<\/strong>
ul. \u015bw. Ducha 
Zbudowano go w 1818 r. w pobli\u017cu nieistniej\u0105cej Bramy \u015alimaczej. Na skutek wielokrotnych przed-i powojennych adaptacji wn\u0119trze budowli uleg\u0142o zmianie. Zewn\u0119trznie budowla ci\u0105gle nosi cechy klasycyzmu. Elewacje obiegaj\u0105 profilowane gzymsy, a otwory okienne obramowane s\u0105 opaskami. Fasada posiada szeroki ryzalit i tympanon.W 2001 r. obiekt zosta\u0142 wyremontowany i sta\u0142 si\u0119 siedzib\u0105 TUiA WARTA S.A.<\/p>\n\n\n\n

Fragment muru oporowego (4)
<\/strong>ul. \u015aw. Ducha
Fragment \u015bredniowiecznego muru oporowego, prostopad\u0142ego do obwarowa\u0144 miejskich, w pobli\u017cu nieistniej\u0105cej Bramy \u015awietego Ducha, z tablic\u0105 po\u015bwi\u0119con\u0105 pobytowi wojsk hetmana Stefana Czarnieckiego na ziemi szczeci\u0144kiej w 1657 roku.<\/p>\n\n\n\n

Ko\u015bci\u00f3\u0142 \u015bw. Jana Ewangelisty (5)<\/strong> 
ul. \u015bw. Ducha 9 
Kiedy w 1240 r. przybyli do Szczecina franciszkanie, ksi\u0105\u017c\u0119 Barnim I podarowa\u0142 im drewniany ko\u015bci\u00f3\u0142 i klasztor. W pocz\u0105tkach XIV w. wznie\u015bli oni halowy, tr\u00f3jnawowy gotycki ko\u015bci\u00f3\u0142 przyklasztorny z prezbiterium zamkni\u0119tym absyd\u0105 na planie dziesi\u0119cioboku. W 1527 r. franciszkanie opu\u015bcili Szczecin, a ko\u015bci\u00f3\u0142 przej\u0119li protestanci. W budynkach poklasztornych urz\u0105dzono przytu\u0142ek dla ubogich i szpital. Od czas\u00f3w szwedzkich (druga po\u0142owa XVII w.) do pocz\u0105tku XIX wieku pe\u0142ni\u0142 rol\u0119 \u015bwi\u0105tyni garnizonu szczeci\u0144skiego, a nast\u0119pnie w okresie wojen napoleo\u0144skich urz\u0105dzono w nim magazyn \u017cywno\u015bci. P\u00f3\u017aniej zosta\u0142 zamkni\u0119ty ze wzgl\u0119du na z\u0142y stan techniczny.
W latach 1929-30 dzi\u0119ki staraniom prof. Hugo Lemckego przeprowadzono remont ko\u015bcio\u0142a, chroni\u0105c go przed dalszym niszczeniem i zachowuj\u0105c \u015bredniowieczne dziedzictwo. W czasie nalot\u00f3w alianckich w 1944 r., mimo zniszczenia okolicznej zabudowy, ko\u015bci\u00f3\u0142 ocala\u0142. W 1957 r. zosta\u0142 oddany pod opiek\u0119 ksi\u0119\u017com Pallotynom, kt\u00f3rzy zacz\u0119li odbudow\u0119 i przywracanie jego gotyckiego charakteru. We wn\u0119trzu warto zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 na fragmenty pi\u0119tnastowiecznych malowide\u0142 na \u015bcianach i filarze, p\u0142yty nagrobne z 1378 r. i 1676 r. oraz barokowe organy z II po\u0142. XVIII w.TRAFO Trafostacja Sztuki (5a)<\/strong>
TRAFO Trafostacja Sztuki w Szczecinie to najm\u0142odsze centrum sztuki wsp\u00f3\u0142czesnej w Polsce. Zajmuje wyj\u0105tkowe miejsce w sercu miasta. Mie\u015bci si\u0119 w odrestaurowanym w 2012 roku budynku zabytkowej transformatorowni. Nowoczesne wyposa\u017cenie usytuowanych na trzech poziomach przestrzeni galeryjnych umo\u017cliwia zr\u00f3\u017cnicowane dzia\u0142ania wystawiennicze. Imponuj\u0105ca hala g\u0142\u00f3wna o powierzchni 350m\u00b2 i wysoko\u015bci 15m zapewnia wyj\u0105tkow\u0105 przestrze\u0144 dla interdyscyplinarnych projekt\u00f3w i dzie\u0142 site-specific. Galeria dzia\u0142a we wsp\u00f3\u0142pracy z artystami o mi\u0119dzynarodowym statusie, reprezentuj\u0105cymi wsp\u00f3\u0142czesne pokolenie tw\u00f3rc\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n

Most D\u0142ugi (6)<\/strong>
ul. Wyszy\u0144skiego
Pierwszy z istniejacych w tym miejscu most\u00f3w zbudowano w 1299 r. Rozw\u00f3j miasta powodowa\u0142 konieczno\u015b\u0107 do\u015b\u0107 cz\u0119stej przebudowy kolejnych konstrukcji. W 1903 r. w miejscu dotychczasowych wzniesiono zwodzony Most Hanzy. W jego budowie uczestniczy\u0142y firmy z Frankfurtu nad Menem (obr\u00f3bka element\u00f3w kamiennych i monta\u017c filar\u00f3w), Zielonej G\u00f3ry (monta\u017c konstrukcji stalowej), Hamburga (maszyny uruchamiaj\u0105ce system zwodozny) i Berlina (urz\u0105dzenia elektryczne).
Obecny Most D\u0142ugi powsta\u0142 w 1959 r. i r\u00f3wnie\u017c posiada\u0142 element zwodzony, kt\u00f3ry z czasem przesta\u0142 by\u0107 u\u017cywany, a nast\u0119pnie zosta\u0142 zlikwidowany podczas gruntownego remontu mostu w 2001r.<\/p>\n\n\n\n

Aleja \u017beglarzy (6a)<\/strong>
Szczeci\u0144ska Aleja \u017beglarzy tworzona jest etapami. Jej g\u0142\u00f3wnym zadaniem jest pokazanie zwi\u0105zku Szczecina i mieszka\u0144c\u00f3w  miasta z morzem. W swym za\u0142o\u017ceniu ma by\u0107 to swoista plenerow\u0105 wystawa, opowie\u015b\u0107 o morzu, ludziach i Szczecinie – pocz\u0105wszy od XII wieku do czas\u00f3w wsp\u00f3\u0142czesnych.
W Alei \u017beglarzy swoje miejsce znajd\u0105 znani ludzie morza, legendarne \u017caglowce, jachty, statki, a tak\u017ce zrealizowane marzenia – wyprawy, rejsy i podr\u00f3\u017ce morskie. W\u015br\u00f3d nich s\u0105 rze\u017aby – \u0141\u00f3d\u017a Wyszaka, Bogus\u0142awa X,  kapitana Konstantego Maciejewicza, kapitana Kazimierza Haski – pioniera szczeci\u0144skiego \u017ceglarstwa i muzealnictwa, znanego \u017ceglarza kapitana Ludomira M\u0105czki, legendarnego kota \u017ceglarza Umbriagi, beczki typu szczeci\u0144skiego z wysypanymi \u015bledziami i oceaniczna muszla, w kt\u00f3rej us\u0142yszymy szum oceanu,<\/p>\n\n\n\n

Ratusz Staromiejski (7) <\/strong>
ul. M\u015bciwoja 8 
Sylwetka ratusza wznosi si\u0119 na \u015brodku dawnego Rynku Siennego. Po przyj\u0119ciu praw miejskich w 1243 r. wybudowano tu drewniany budynek, w kt\u00f3rym mie\u015bci\u0142a si\u0119 izba \u0142awnik\u00f3w, sala s\u0105dowa i handlowa, a w piwnicach karcer.
Ceglany ratusz wybudowano w XV w. dla w\u0142adz miasta. W 1570 r. by\u0142 miejscem obrad Kongresu Pokojowego ko\u0144cz\u0105cego wojn\u0119 pomi\u0119dzy Szwecj\u0105 i Dani\u0105. Zniszczony zupe\u0142nie podczas II wojny \u015bwiatowej, zosta\u0142 odbudowany w stylu gotyckim, jednak z barokowym szczytem po\u0142udniowym.
Obecnie w ratuszu mie\u015bci si\u0119 Muzeum Miasta Szczecina, a w piwnicach Browar Rodzinny Wyszak. W otoczeniu ratusza odtwarzana jest zabudowa cz\u0119\u015bciowo nawi\u0105zuj\u0105ca do architektury XVII – XIX w.<\/p>\n\n\n\n

Nowo odbudowana Star\u00f3wka (7a)<\/strong>
Kamieniczki zrekonstruowane wok\u00f3\u0142 Rynku Siennego i Ratusza, w\u015br\u00f3d kt\u00f3rych na szczeg\u00f3ln\u0105 uwag\u0119 zas\u0142uguj\u0105 fasady Domu Monit\u00f3w przy Rynku Siennym 4 i kamienic przy ulicy Siennej 7 i 8. T\u0119 ostatni\u0105 wie\u0144czy tympanon z p\u0142askorze\u017ab\u0105 Fortuny, rzymskiej bogini losu.<\/p>\n\n\n\n

Kamienica Loitz\u00f3w (8)<\/strong>
W pobli\u017cu ratusza stoi p\u00f3\u017anogotycka kamienica z 1547 r. wybudowana przez bogat\u0105 i wp\u0142ywow\u0105 szczeci\u0144sk\u0105 rodzin\u0119 Loitz\u00f3w. Rodzina kupiecka Loitz\u00f3w wysun\u0119\u0142a si\u0119 na czo\u0142o mieszcza\u0144stwa dzi\u0119ki piastowaniu wysokich urz\u0119d\u00f3w we w\u0142adzach miejskich, handlowi z wieloma krajami Europy oraz bankierstwu. Mimo, \u017ce w okresie \u015bwietno\u015bci fortuna Loitz\u00f3w obejmowa\u0142a tak\u017ce nieruchomo\u015bci w miastach niemieckich, to w 1572 r. nierzetelni d\u0142u\u017cnicy doprowadzili ich do bankructwa, po kt\u00f3rym rodzina wyjecha\u0142a do Krakowa. Elewacja kamienicy ma bogat\u0105 dekoracj\u0119 maswerkow\u0105, wie\u017cow\u0105 klatk\u0119 schodow\u0105 i charakterystyczne sko\u015bne okna. Obecnie mie\u015bci si\u0119 tu Liceum Sztuk Plastycznych.Zamek Ksi\u0105\u017c\u0105t Pomorskich w Szczecinie (9)<\/strong>
ul. Korsarzy 34
Ka\u017cdy, kto wje\u017cd\u017ca do centrum Szczecina mostami nad Odr\u0105, widzi g\u00f3ruj\u0105cy nad nim czerwony masyw gotyckiej katedry i jasnoszar\u0105, wynios\u0142\u0105 sylwet\u0119 renesansowego zamku z zielonymi he\u0142mami wie\u017c, dawn\u0105 siedzib\u0119 ksi\u0105\u017c\u0105t z pomorskiej dynastii Gryfit\u00f3w. Ponad p\u00f3\u0142 tysi\u0105ca lat Gryfici w\u0142adali ziemiami nad po\u0142udniowym Ba\u0142tykiem, le\u017c\u0105cymi po obu stronach Odry, od teren\u00f3w, kt\u00f3re rozci\u0105gaj\u0105 si\u0119 na zach\u00f3d od wyspy Rugii, po Pyrzyce na po\u0142udniu i miasto L\u0119bork na wschodzie. Tak wygl\u0105da\u0142o Ksi\u0119stwo Pomorskie, kt\u00f3rego ostatni w\u0142adca, Bogus\u0142aw XIV, zmar\u0142 bezpotomnie w roku 1637 podczas wojny 30-letniej. Traktat westfalski (1648), kt\u00f3ry t\u0119 wojn\u0119 ko\u0144czy\u0142, podzieli\u0142 ksi\u0119stwo; cz\u0119\u015b\u0107 zachodni\u0105, z Wolinem i Szczecinem, obj\u0119\u0142a na sto lat niemal Szwecja, cz\u0119\u015b\u0107 wschodni\u0105, ze Stargardem, Koszalinem, S\u0142upskiem – Brandenburgia.<\/p>\n\n\n\n

W 1705 r., gdy w Polsce trwa\u0142y perturbacje o tron, na zamku w Szczecinie zamieszka\u0142a kr\u00f3lowa Katarzyna Leszczy\u0144ska z c\u00f3rk\u0105, a w 1711 r. do\u0142\u0105czy\u0142 do nich kr\u00f3l Stanis\u0142aw Leszczy\u0144ski. W 1720 r., w wyniku uk\u0142adu pokojowego ko\u0144cz\u0105cego wojn\u0119 p\u00f3\u0142nocn\u0105, Szczecin obj\u0119\u0142y Prusy. Na zamku zamieszka\u0142 p\u00f3\u017aniej dow\u00f3dca szczeci\u0144skiego garnizonu, gen. von Anhalt-Zerbst, kt\u00f3rego c\u00f3rk\u0105 by\u0142a ksi\u0119\u017cniczka Zofia Augusta, p\u00f3\u017aniejsza caryca Rosji, Katarzyna II. W 1752 r., w skrzydle muzealnym zamku, kr\u00f3l Prus Fryderyk Wielki za\u0142o\u017cy\u0142 mennic\u0119.
W 1944 r. alianckie naloty dywanowe zniszczy\u0142y zamek. W 1945 r. Szczecin znalaz\u0142 si\u0119 w granicach Polski. W 1946 r. przyst\u0105piono do rob\u00f3t zabezpieczaj\u0105cych zamek, odkrywaj\u0105c m.in. krypt\u0119 ksi\u0105\u017c\u0119c\u0105. W 1948 r., na dziedzi\u0144cu, zacz\u0119\u0142y si\u0119 badania archeologiczne.
W latach 1958-1980 zamek zosta\u0142 odbudowany na planie renesansowej siedziby ksi\u0105\u017c\u0119cej.
W tym reprezentacyjnym obiekcie Pomorza Zachodniego swoje miejsce znalaz\u0142y instytucje kultury, kt\u00f3re tworz\u0105 o\u015brodek o nazwie Zamek Ksi\u0105\u017c\u0105t Pomorskich. Jest tu te\u017c Opera na Zamku i Zachodniopomorski Urz\u0105d Marsza\u0142kowski.<\/p>\n\n\n\n


Uje\u017cd\u017calnia ksi\u0105\u017c\u0119ca (10) 
<\/strong>ul. Rycerska 
Wzniesiona w latach 1720-36 na planie nieregularnego prostok\u0105ta zimowa uje\u017cd\u017calnia zamkowa ustawiona jest fasad\u0105 do ulicy Rycerskiej. Posiada interesuj\u0105cy wykonany w Saksonii portal przeniesiony tutaj prawdopodobnie z zamku. W centralnym zwie\u0144czeniu portalu znajduje si\u0119 element kamienny z wizerunkiem Gryfa z czas\u00f3w Filipa II. Budynek w cz\u0119\u015bci parterowej jest wzniesiony z ceg\u0142y i otynkowany, konstrukcja pierwszego p\u0119tra zosta\u0142a wykonana w technice ryglowej. W g\u00f3rnej partii fasady znajduje si\u0119 wystawka z urz\u0105dzeniem do podnoszenia siana sk\u0142adowanego niegdy\u015b na strychu. W XIX w. budynek nale\u017ca\u0142 do Dow\u00f3dztwa Kr\u00f3lewskiego Garnizonu, a od roku 1912 do Wojskowego Skarbu Rzeszy. W 1929 r. przekazano go stoj\u0105cemy nieopodal zamku Teatrowi Miejskiemu z przeznaczeniem na magazyn rekwizyt\u00f3w. Uje\u017cd\u017calni\u0119 ze zniszcze\u0144 wojennych odbudowano w 1959 r.Baszta Panie\u0144ska (11)<\/strong>
ul. Panie\u0144ska
Tu\u017c u podn\u00f3\u017ca zamku biegnie ulica Panie\u0144ska – g\u0142\u00f3wny trakt komunikacyjny dawnego Szczecina. Swoj\u0105 nazw\u0119 wzi\u0119\u0142a od za\u0142o\u017conego w 1243 r. poza murami miejskimi klasztoru cysterek. Przy ko\u0144cu ulicy Panie\u0144skiej, tu\u017c przy trasie Zamkowej, stoi Baszta Panie\u0144ska (Baszta Siedmiu P\u0142aszczy), relikt \u015bredniowiecznych mur\u00f3w obronnych otaczaj\u0105cych Stare Miasto do pierwszej po\u0142owy XVIII w.
Baszta Panie\u0144ska pe\u0142ni\u0142a funkcje obronne i wi\u0119zienne. Posiada dwie kondygnacje zako\u0144czone krenela\u017cem i sto\u017ckowy he\u0142m. W czasie II Wojny \u015awiatowej uleg\u0142a cz\u0119\u015bciowemu zniszczeniu. Rekonstrukcji dokonano w latach 70. dwudziestego wieku.<\/p>\n\n\n\n

Trasa Zamkowa (12)<\/strong>
Powsta\u0142a w miejscu przedwojennego Mostu K\u0142odnego. Cz\u0119\u015b\u0107 wjazdow\u0105 oddano do u\u017cytku w 1987 r., nitk\u0119 wyjazdow\u0105 w 1996. Na tras\u0119 sk\u0142adaj\u0105 si\u0119 mosty nad rzekami Odr\u0105 i Parnic\u0105 oraz estakady nad wysp\u0105 \u0141asztowni\u0105. Na wschodnim brzegu Odry, w miejscu podp\u00f3r trasy, do pocz\u0105tku XX wieku sta\u0142y zabudowania ko\u015bcio\u0142a \u015bw. Katarzyny i klasztoru cysterek.<\/p>\n\n\n\n


Wa\u0142y Chrobrego i Akademia Morska (13) 
<\/strong>Wa\u0142y Chrobrego 1\/2 
Tu\u017c po rozstrzygni\u0119ciach traktatu pokojowego z 1720 r. kr\u00f3l Fryderyk Wilhelm I zdecydowa\u0142 o budowie umocnie\u0144, w tym fortu na nabrze\u017cu nadodrza\u0144skim. Budowa fortu Anhalt, p\u00f3\u017aniej fortu Leopolda w\u0142a\u015bciwie nigdy nie zosta\u0142a uko\u0144czona. Kiedy w 1873 r. w\u0142adze miejskie podj\u0119\u0142y decyzj\u0119 o wyburzeniu mur\u00f3w miejskich, r\u00f3wnie\u017c fort przesta\u0142 istnie\u0107. Powsta\u0142 plan nowych za\u0142o\u017ce\u0144 urbanistycznych miasta, a tym samym konieczno\u015b\u0107 zagospodarowania terenu po wcze\u015bniejszych umocnieniach. Do stworzenia obecnych Wa\u0142\u00f3w Chrobrego przyczyni\u0142 si\u0119 m.in. nadburmistrz Szczecina Herman Hacken, a tak\u017ce architekci projektuj\u0105cy kolejne budowle. Prace budowlane na obszarze dzisiejszych Wa\u0142\u00f3w Chrobrego prowadzono od 1902 do 1921 r. Kompleks sk\u0142ada si\u0119 z tarasu widokowego oraz czterech budynk\u00f3w.
Najwcze\u015bniej, bo w 1902 r. ropzocz\u0119to budow\u0119 gmachu od strony Starego Miasta. Zaprojektowany w stylu neobarokowym z elementami neoklasycystycznymi zosta\u0142 uko\u0144czony w 1905 z przeznaczeniem dla Krajowego Zak\u0142adu Ubezpiecze\u0144 Spo\u0142ecznych. Przylegaj\u0105ca do\u0144 budowla w stylu p\u00f3\u0142nocnoniemieckiego manieryzmu zosta\u0142a wzniesionaw latach 1914-1921 dla Naczelnej Dyrekcji Ce\u0142. Od 1962 roku oba gmachy u\u017cytkuje Akademia Morska (do 2004 r. Wy\u017csza Szko\u0142a Morska).Muzeum Morskie (14)<\/strong>
Wa\u0142y Chrobrego 3 
Po\u015brodku Wa\u0142\u00f3w Chrobrego w 1913 roku otwarto gmach Muzeum Miejskiego wybudowany wg projektu Wilhelma Meyera-Schwartau. Budynek w stylistyce nawi\u0105zuje do wczesnego modernizmu i secesji. Pola mi\u0119dzy arkadami fasady przedstawiaj\u0105 piramid\u0119 Cheopsa, Akropol, katedr\u0119 w Kolonii i Bazylik\u0119 \u015bw. Piotra w Rzymie. Na po\u0142udniowej \u015bcianie muzeum znajduj\u0105 si\u0119 postacie kobiece symbolizuj\u0105ce malarstwo, grafik\u0119 i rze\u017ab\u0119. Obecnie w gmachu mie\u015bci si\u0119 Muzeum Morskie oraz Teatr Wsp\u00f3\u0142czesny. Budowla wznosi si\u0119 na osi dekoracyjnego za\u0142o\u017cenia Wa\u0142\u00f3w Chrobrego. Po bokach olbrzymich schod\u00f3w wiod\u0105cych na owalny taras stoj\u0105 dwa pawilony widokowe. Na \u015brodku tarasu stoi pomnik „Herkules walcz\u0105cy z centaurem”. Z pawilon\u00f3w w kierunku umieszczonej u podn\u00f3\u017ca tarasu fontanny ozdobionej figurami Jana z Kolna i Wyszaka prowadz\u0105 kr\u0119te schody. (wi\u0119cej >>)
<\/p>\n\n\n\n

Urz\u0105d Wojew\u00f3dzki (15) 
<\/strong>Wa\u0142y Chrobrego 4 
Ta pi\u0119cioskrzyd\u0142owa budowla z dwoma dziedzi\u0144cami zosta\u0142a wybudowana w latach 1906 – 1911 dla Rejencji Szczeci\u0144skiej i instytucji morskich. Ca\u0142o\u015b\u0107 wzniesiona z czerwonej ceg\u0142y z elementami jasnego kamienia. Posiada dwie wie\u017ce wzorowane na podobnych ko\u015bcielnych i ratuszowych wie\u017cach z okresu \u015bwietno\u015bci Hanzy.
Do budynku prowadzi obszerne wej\u015bcie poprzedzone kolumnowym portykiem. We wn\u0119trzu uwag\u0119 zwraca okaza\u0142a klatka schodowa wy\u0142o\u017cona marmurem. W wielu pomieszczeniach do dzi\u015b zachowa\u0142a si\u0119 bogata drewniana boazeria.<\/p>\n\n\n\n

Pomnik Adama Mickiewicza (16)<\/strong>
pl. Mickiewicza 
Pomnik Adama Mickiewicza ods\u0142oni\u0119to w 1960 r. z okazji tysi\u0105clecia pa\u0144stwa polskiego. Jego autorem jest S\u0142awomir Lewi\u0144ski. Do czasu II Wojny \u015awiatowej w tym samym miejscu sta\u0142 br\u0105zowy pomnik cesarza Fryderyka III na koniu.<\/p>\n\n\n\n

Park im. Stefana \u017beromskiego (16a)<\/strong>
ulice Malczewskiego\/Parkowa\/Plantowa\/Matejki
Za\u0142o\u017cony na miejscu dawnego cmentarza park obecnie pe\u0142ni funkcje rekreacyjne. Wielu mieszka\u0144c\u00f3w Szczecina odpoczywa tu od zgie\u0142ku i ha\u0142asu. Jest tak\u017ce licznie odwiedzany przez turyst\u00f3w zmierzaj\u0105cych na Wa\u0142y Chrobrego. To miejsce spacer\u00f3w przedszkolak\u00f3w i uczni\u00f3w pobliskich szk\u00f3\u0142. W parku szczeg\u00f3lnie bogato przedstawiaj\u0105 si\u0119 gatunki drzew li\u015bciastych m.in. klon Trautvettera, d\u0105b wielkoowocowy i burgundzki, grujecznik japo\u0144ski, klon kolchidzki (najwi\u0119kszy okaz w \u015brodkowej Europie). Drzewa iglaste wyst\u0119puj\u0105 w postaci pi\u0119knych cis\u00f3w oraz modrzewia i sosen. W parku zlokalizowany jest jeden pomnik przyrody \u2013 jest to g\u0142az narzutowy z r\u00f3\u017cowego granitu.
Na p\u00f3\u0142noc od parku neogotycki ko\u015bci\u00f3\u0142 \u015bw. Stanis\u0142awa Kostki, uko\u0144czony w 1890 roku jako Pokoju. Posiada jednolity wystr\u00f3j  rze\u017abiarski z br\u0105zu wg proj. Czes\u0142awa D\u017awigaja i witra\u017ce proj. Brunona Tode.

Cerkiew prawos\u0142awna pw \u015bw. Miko\u0142aja (16b)<\/strong>
skrzy\u017cowanie ulic Teofila Starzy\u0144skiego i Zygmunta Starego
Zbudowana w stylu bizantyjskim na planie krzy\u017ca greckiego \u015bwi\u0105tynia zosta\u0142a udost\u0119pniona wiernym we wrze\u015bniu  2011 roku. Na uwag\u0119 zas\u0142uguj\u0105 bizantyjskie ikonostasy i polichromie. Cerkiew nakryta jest kulist\u0105 kopu\u0142\u0105, pokryt\u0105 z\u0142ocon\u0105 blach\u0105. Na wie\u017cy cerkiewnej zamontowano sze\u015b\u0107 dzwon\u00f3w, kt\u00f3re zosta\u0142y odlane w zak\u0142adzie Felczy\u0144skich, zaliczanym do najs\u0142ynniejszych w Polsce pracowni ludwisarskich.

Zesp\u00f3\u0142 PAZIM (17)<\/strong>
pl. Rod\u0142a
Siedziba Polskiej \u017beglugi Morskiej, najwi\u0119kszego polskiego armatora. Na wysoko\u015bci 75 m znajduje si\u0119 kawiarnia Caf\u00e9 22 – znakomity punkt widokowy na miasto, otaczaj\u0105ce je lasy, wody i wzniesienia w promieniu do 35 km. Kawiarnia prowadzi blisk\u0105 wsp\u00f3\u0142prac\u0119 ze Zwi\u0105zkiem Polskich Artyst\u00f3w Plastyk\u00f3w w Szczecinie, cz\u0119sto organizuj\u0105c wystawy zrzeszonych artyst\u00f3w.Brama Kr\u00f3lewska (18)<\/strong>
pl. Ho\u0142du Pruskiego
Jest jedn\u0105 z dwu zachowanych barokowych bram twierdzy szczeci\u0144skiej. Powsta\u0142a w latach 1725-28 w czasie osiemnastowiecznej przebudowy fortyfikacji miejskich wg projketu Gerharda Corneliusa von Wallrave. Prowadz\u0105ca na p\u00f3\u0142noc, nazywana dawniej Bram\u0105 Anklamsk\u0105, obecn\u0105 nazw\u0119 nosi od 1806 r. Nad przejazdem umieszczono tarcz\u0119 z pruskim or\u0142em, otoczon\u0105 \u0142a\u0144cuchem Orderu Czarnego Or\u0142a i zwie\u0144czon\u0105 kr\u00f3lewsk\u0105 koron\u0105. W attyce znajduj\u0105 si\u0119 siedz\u0105ce postaci Marsa i Herkulesa. Po przeciwnej stronie nad przejazdem widoczna jest podtrzymywana przez putta tarcza z inicja\u0142ami kr\u00f3la Wilhelma Fryderyka I, a nad ni\u0105 znajduj\u0105 si\u0119 insygnia w\u0142adzy kr\u00f3lewskiej. Dodatkowo bram\u0119 zdobi\u0105 rze\u017abione elementy or\u0119\u017ca, zbroje, tarcze oraz sztandary. Wystr\u00f3j ten nawi\u0105zuje do rzymskiej tradycji pochod\u00f3w triumfalnych i wieszania zdobycznej broni na bramach miast.<\/p>\n\n\n\n

Centrum Dialogu Prze\u0142omy (19a)<\/strong>
pl. Solidarno\u015bci
Centrum Dialogu \u201ePrze\u0142omy\u201d (w organizacji) to pawilon wystawowy Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduj\u0105cy si\u0119 w podziemnym budynku, zag\u0142\u0119bionym w Plac Solidarno\u015bci; wi\u0119kszo\u015b\u0107 kubatury ukryta jest pod ziemi\u0105. Jego przeznaczeniem jest dzia\u0142alno\u015b\u0107 wystawiennicza i edukacyjna, dotycz\u0105ca najnowszych dziej\u00f3w Szczecina i Pomorza Zachodniego. G\u0142\u00f3wnym celem ekspozycji jest pokazanie prze\u0142omowych moment\u00f3w historii pomorskiej, pocz\u0105wszy od w\u0142\u0105czenia Szczecina w granice pa\u0144stwa polskiego w wyniku porozumie\u0144 poczdamskich w 1945, ze szczeg\u00f3lnym uwzgl\u0119dnieniem moment\u00f3w buntu spo\u0142ecznego (1970, 1981, 1989), kt\u00f3re doprowadzi\u0142y do odzyskania przez Polsk\u0119 suwerenno\u015bci w 1989.<\/p>\n\n\n\n

Filharmonia im. Kar\u0142owicza (19b)
<\/strong>ul. Ma\u0142opolska 48
W 2007 roku zosta\u0142 og\u0142oszony konkurs na projekt nowego budynku instytucji. Spo\u015br\u00f3d 44 propozycji zosta\u0142a wybrana praca autorstwa Estudio Barozzi Veiga (Fabricio Barozzi, Alberto Veiga). W kwietniu 2011 roku rozpocz\u0119\u0142a si\u0119 budowa nowego gmachu Filharmonii. Generalnym wykonawc\u0105 budynku Filharmonii zosta\u0142a firma Warbud, za system o\u015bwietlenia elewacji odpowiada\u0142a firma Osram, natomiast za projekt akustyki sal koncertowych odpowiada\u0142 prof. Higini Arau z firmy Arau Acustica. Zako\u0144czenie prac nast\u0105pi\u0142o wiosn\u0105 2014 roku. Nowy gmach filharmonii zbudowano w miejscu XIX-wiecznego Konzerthausu, kt\u00f3ry zosta\u0142 zniszczony w 1944 roku przez naloty alianckie. Mimo p\u00f3\u017aniejszych pr\u00f3b odbudowy w roku 1962 budynek rozebrano, a na jego miejscu przez ponad 50 lat mie\u015bci\u0142 si\u0119 parking. Budynek jest laureatem wielu nagr\u00f3d architektonicznych.Budynek Komendy Wojew\u00f3dzkiej Policji (19c)<\/strong>
ul.Ma\u0142opolska 47
Neogotycki zesp\u00f3\u0142 budynk\u00f3w Prezydium Policji wzniesiono w latach 1902-1905. Dawne prezydium policji by\u0142o podpiwniczon\u0105, czterokondygnacyjn\u0105 budowl\u0105 z u\u017cytkowym poddaszem oraz masywn\u0105, pi\u0119ciokondygnacyjn\u0105 wie\u017c\u0105 w naro\u017cu ulic. Budowle nakryto wysokimi dachami: dwuspadowym nad trzyskrzyd\u0142owym korpusem, oraz wy\u017cszym, czterospadowym z kalenic\u0105 nad wie\u017c\u0105. W po\u0142aci dachu umieszczono lukarny. Malownicz\u0105 bry\u0142\u0119 urozmaica\u0142y wysoka masywna wie\u017ca zwie\u0144czona spiczastym wielobocznym he\u0142mem z iglic\u0105, liczne p\u0142ytkie ryzality z wysokimi szczytami, oraz wykusze. Wszystkie elewacje zakomponowano jako asymetryczne. Elewacje usytuowane od ulicy otrzyma\u0142y bogat\u0105 opraw\u0119 architektoniczn\u0105, elewacje od podw\u00f3rza charakteryzowa\u0142y si\u0119 wi\u0119ksz\u0105 asymetri\u0105 i nieregularno\u015bci\u0105.
W okresie nazistowskim w budynku mie\u015bci\u0142a si\u0119 siedziba Gestapo. Od 1946 roku w budynku mie\u015bci\u0142a si\u0119 Komenda Wojew\u00f3dzka Milicji Obywatelskiej i Wojew\u00f3dzkiego Urz\u0119du Bezpiecze\u0144stwa Publicznego. W latach  1956-1983 w budynku mie\u015bci\u0142a si\u0119 r\u00f3wnie\u017c siedziba S\u0142u\u017cby Bezpiecze\u0144stwa, a w latach 1983-1990 Wojew\u00f3dzkiego Urz\u0119du Spraw Wewn\u0119trznych. Od 1990 roku mie\u015bci si\u0119 tu Komenda Wojew\u00f3dzka Policji.<\/p>\n\n\n\n

Ko\u015bci\u00f3\u0142 pw. \u015b\u015b. Piotra i Paw\u0142a (19d)<\/strong>
pl. \u015b\u015b. Piotra i Paw\u0142a 4\/5 
Tr\u00f3jnawowy gotycki ko\u015bci\u00f3\u0142 zbudowano w latach 1425-1440 na miejscu ko\u015bcio\u0142a drewnianego postawionego podczas misji chrystianizacyjnej biskupa Ottona z Bambergu (1124 r.). Zniszczony w 1677 r. podczas ostrza\u0142u artyleryjskiego zosta\u0142 odbudowany w latach 1678-1702, jednak z braku funduszy zdecydowano si\u0119 na konstrukcj\u0119 jednonawow\u0105. \u015awi\u0105tynia ma dwudzielny portal z XIV w. oraz cenne wyposa\u017cenie: p\u0142yty nagrobne z XVII w., ciekawe drewniane sklepienia z malowid\u0142ami scen biblijnych z 1703 r., barokowe mosi\u0119\u017cne \u017cyrandole oraz plafon z wizerunkiem Tr\u00f3jcy \u015awi\u0119tej. W p\u00f3\u0142nocnej \u015bcianie zewn\u0119trznej znajduje si\u0119 skarbona z p\u0142yt wapiennych z postaciami patron\u00f3w ko\u015bcio\u0142a. Zewn\u0119trzne \u015bciany zdobi\u0105 charakterystyczne dla Pomorza maswerki oraz terakotowe portrety szczecinian. 


Maszt ze statku S\/S Kapitan K. Maciejewicz (20) aktualnie maszt stan\u0105\u0142 przy Nabrze\u017cu „Star\u00f3wka”<\/strong>
pl. \u017bo\u0142nierza Polskiego 
Maszt stan\u0105\u0142 w miejscu przedwojennego Teatru Miejskiego, kt\u00f3ry – cho\u0107 w czasie wojny zosta\u0142 tylko nieznacznie uszkodzony – rozebranego w 1953 r. Pochodzi ze statku szkolnego przeznaczonego dla utworzonego w 1973 r. Szczeci\u0144skiego Liceum Morskiego. obecnie stoi przy ul. Zbo\u017cowej.<\/p>\n\n\n\n


Domki Profesorskie (21)<\/strong> 
pl. \u017bo\u0142nierza Polskiego 
Wraz z usytuowanym za nimi kru\u017cgankiem nale\u017ca\u0142y do zespo\u0142u zabudowy wok\u00f3\u0142 kolegiaty mariackiej. Ten nieistniej\u0105cy dzi\u015b gotycki ko\u015bci\u00f3\u0142, ufundowany przez ksi\u0119cia Barnima I, chroni\u0142 w swoich podziemiach szcz\u0105tki ksi\u0105\u017c\u0105t pomorskich. Przy ko\u015bciele w 1543 r. powsta\u0142o Pedagogium – namiastka wy\u017cszej uczelni. Zreformowane w 1667 r. przez Szwed\u00f3w zosta\u0142o przemianowane na Kr\u00f3lewskie Gimnazjum Carolinum. W \u015bredniowieczu w Domkach Profesorskich mieszkali kanonicy kapitu\u0142y, a po reformacji profesorowie Pedagogium i kaznodzieje pracuj\u0105cy w ko\u015bciele. W jednym z budynk\u00f3w do dzi\u015b istnieje pi\u0119tnastowieczna piwnica kryta z gotyckim sklepieniem krzy\u017cowo-\u017cebrowym. 

Kru\u017cganek i dawne Gimnazjum Mariackie (22) <\/strong>
Kru\u017cganek wzniesiony ok. 1330 r. usytuowany by\u0142 po p\u00f3\u0142nocnej stronie ko\u015bcio\u0142a pw. Naj\u015bwi\u0119tszej Marii Panny. Pierwotnie sk\u0142ada\u0142 si\u0119 z czterech skrzyde\u0142, z kt\u00f3rych pozosta\u0142o tylko jedno. W jego podziemiach mie\u015bci\u0142a si\u0119 krypta grzebalna opr\u00f3\u017cniona w roku 1813. Pi\u0119tro zajmowala biblioteka Gimnazjum, kt\u00f3r\u0105 w 1781 r. przeniesiono do starej kaplicy Mariackiej przy ko\u015bciele. W 1818 r. pi\u0119tro przekszta\u0142cono w gabinet przyrodniczy i matematyczny. Do dzi\u015b we wschodniej elewacji zachowa\u0142 si\u0119 gotycki portal prowadz\u0105cy niegdy\u015b do ko\u015bcio\u0142a, a we wn\u0119trzu dwa sklepione pomieszczenia. W miejscu po zniszczonym w wyniku po\u017caru ko\u015bciele mariackim w 1830 roku rozpocz\u0119to budow\u0119 Gimnazjum Mariackiego. Budynek wzniesiono w stylu klasycystycznym. Od 1984 r. mieszcz\u0105ce si\u0119 w budynku Liceum Og\u00f3lnokszta\u0142c\u0105ce nosi imi\u0119 Bohater\u00f3w Monte Cassino. 

Dom Katarzyny II (23)<\/strong> 
ul. Farna 1 
Na rogu ulicy Farnej i placu Mariackiego stoi budynek, w kt\u00f3rym 2. maja 1729 roku urodzi\u0142a si\u0119 ksi\u0119\u017cniczka Zofia Augusta Fryderyka von Anhalt-Zerbst, c\u00f3rka pruskiego genera\u0142a i gubernatora. Gdy jej ojciec, ksi\u0105\u017c\u0119 Chrystian August zosta\u0142 szczeci\u0144skim gubernatorem, ca\u0142a rodzina zamieszka\u0142a na Zamku Ksi\u0105\u017c\u0105t Pomorskich. W roku Zofia 1745 po\u015blubi\u0142a ksi\u0119cia holszty\u0144skiego Piotra Ulryka, p\u00f3\u017aniejszego cara Piotra III. Po obj\u0119ciu przez niego rz\u0105d\u00f3w dokonala zamachu stanu i sama zasiad\u0142a na tronie Rosji jako caryca Katarzyna II. Budynek ten w czasie II Wojny \u015awiatowej zosta\u0142 zniszczony. Odbudowano go dopiero w latach 70. dwudzistego wieku. Niestety, usuni\u0119to w\u00f3wczas stylow\u0105 dekoracj\u0119 elewacji i przebudowano wn\u0119trza. 

Bazylika Archikatedralna (24)<\/strong> 
pl. \u015bw. Jakuba 5 
Ko\u015bci\u00f3\u0142 \u015bw. Jakuba zbudowany zosta\u0142 poza obwarowaniami grodu w 1187 r. W XIII i XIV w. wzniesiono dwie masywne wie\u017ce, a wok\u00f3\u0142 ambitu utworzono wieniec kaplic. \u015awi\u0105tynia by\u0142a wielokrotnie przebudowywana. W 1944 r. podczas nalot\u00f3w alianckich zosta\u0142a powa\u017cnie zniszczona. Odbudow\u0119 w stylu gotyckim zacz\u0119to w 1972 r wraz z powo\u0142aniem diecezji szczeci\u0144sko-kamie\u0144skiej. W 1983 r. papie\u017c Jan Pawe\u0142 II podni\u00f3s\u0142 katedr\u0119 do godno\u015bci bazyliki, a w 1987 r. odwiedzi\u0142 j\u0105 osobi\u015bcie.
Wyposa\u017cenie katedry jest skromne, lecz unikatowe, jak np. tryptyk z Cie\u0107mierza z XIV w. oraz Pieta z Lubniewic z XV w. Warto obejrze\u0107 barokowe p\u0142yty nagrobne, chrzcielnic\u0119, epitafia. Pod o\u0142tarzem zauwa\u017cymy relikwiarz ze szcz\u0105tkami \u015bw. Ottona. We wschodniej \u015bcianie znajduje si\u0119 najwi\u0119kszy na Pomorzu Zachodnim witra\u017c (87 m. kw.) przedstawiaj\u0105cy Matk\u0119 Ko\u015bcio\u0142a z Dzieci\u0105tkiem, Ducha \u015aw. i postacie zwi\u0105zane z dziejami ko\u015bcio\u0142a na ziemiach szczeci\u0144skich. Na \u015bcianach, filarach i w kaplicach mo\u017cna ogl\u0105da\u0107 liczne tablice pami\u0105tkowe. W 1995 r. w krypcie Gryfit\u00f3w umieszczono szcz\u0105tki ksi\u0105\u017c\u0105t przeniesione z sarkofag\u00f3w wystawianych w muzeum na Zamku Ksi\u0105\u017c\u0105t Pomorskich. Przed ko\u015bcio\u0142em znajduje si\u0119 dzwon „Wielki” z 1682 r.Pos\u0105g Flory (25)<\/strong>
pl. Or\u0142a Bia\u0142ego 
Barokowa figura Flory do po\u0142owy XIX wieku zamykala attyk\u0119 Palacu Grumbkowa, p\u00f3\u017aniej sta\u0142a w jego ogrodzie. W roku 1905 zosta\u0142a przeniesiona do Parku Grabowskiego (obecnie Park \u017beromskiego), a nastepnie ustawiono j\u0105 przed Bram\u0105 Kr\u00f3lewsk\u0105. Po wykonanej konserwacji zosta\u0142a ustawiona na Placu Or\u0142a Bia\u0142ego w 1991 r. 
<\/p>\n\n\n\n

Fontanna Or\u0142a Bia\u0142ego (26)<\/strong> 
pl. Or\u0142a Bia\u0142ego 
Od \u015bredniowiecza do ko\u0144ca II wojny \u015bwiatowej Plac Or\u0142a Bia\u0142ego zwany by\u0142 Rynkiem Ko\u0144skim i stanowi\u0142, wraz z Rynkiem W\u0119glowym, centrum handlowe tworz\u0105cego si\u0119 Nowego Miasta. Obecnie skupia wok\u00f3\u0142 pi\u0119kne barokowe zabytki.
Na placu po\u015br\u00f3d wierzb stoi studnia – Fontanna Or\u0142a Bia\u0142ego zbudowana w latach 1729-1732. Powsta\u0142a z bia\u0142ego piaskowca z ozdobnym or\u0142em na szczycie. Stanowi\u0142a fragment pierwszego, wodoci\u0105gu szczeci\u0144skiego z uj\u0119ciem wodnym na Wzg\u00f3rzach Warszewskich. W po\u0142udniowej cz\u0119\u015bci placu stoi pos\u0105g Flory z XVIII w. 

Pa\u0142ac Grumbkowa (27)<\/strong> 
pl. Or\u0142a Bia\u0142ego 
Pa\u0142ac Grumbkowa stoj\u0105cy przy Placu Or\u0142a Bia\u0142ego, zwany te\u017c Pa\u0142acem Pod Globusem, wzniesiono w stylu barokowym na pocz. XVIII w. na polecenie naczelnego prezesa i kanclerza Filipa Otto von Grumbkowa. W tympanonie umieszczono herb z gryfem pomorskim a pod nim g\u0142ow\u0119 kobiety. Ca\u0142o\u015b\u0107 otoczono motywami ro\u015blinnymi, symbolami \u017ceglarskimi i lekarskimi. Wierzcho\u0142ek tympanonu ozdobiono globusem opartym na dw\u00f3ch lwach. Pa\u0142ac by\u0142 siedzib\u0105 Naczelnego Prezydenta Prowincji Pomorskiej Filipa Ottona von Grumbkowa. Obecnie znajduje si\u0119 w nim Akademia Sztuki w Szczecinie.
Na lewo od Pa\u0142acu Grumbkowa stoi zbudowany w po\u0142. XVIII w. neobarokowy Pa\u0142ac Jo\u0144ski. Nazw\u0119 zawdzi\u0119cza umieszczonym na frontowej elewacji p\u0142askim kolumnom ozdobionym jo\u0144skimi g\u0142owami.Pa\u0142ac Klasycystyczny (28) <\/strong>
U wylotu ulic Starom\u0142y\u0144skiej i \u0141aziebnej (na prawo od Pa\u0142acu pod Globusem) wznosi si\u0119 Pa\u0142ac Klasycystyczny, zwany r\u00f3wnie\u017c pa\u0142acem Bartza lub Velthusena, wybudowany w latach 1778-1787. Wystr\u00f3j elewacji jest najdoskonalszym w Szczecinie przykladem architektury prze\u0142omu baroku i klasycyzmu. Przyby\u0142y do Szczecina w 1769 r. kupiec Georg Christian Velthusen mia\u0142 w nim zar\u00f3wno swoj\u0105 rezydencj\u0119, jak i prowadzi\u0142 tu winiarni\u0119 oraz sk\u0142ad win. W latach 1874-1920 w pa\u0142acu mie\u015bci\u0142a si\u0119 siedziba fabryki fortepian\u00f3w G. Wolkenhauera. Nastepnie w budynku mie\u015bci\u0142 si\u0119 bank „Girocentrale Pommern”. Zbombardowany w 1944 r. pa\u0142ac odbudowany w latach 1959-1966 i przeznaczono na siedzib\u0119 \u015bredniej Szko\u0142y Muzycznej. Ozdobiony jest rze\u017abami g\u0142\u00f3w wybitnych kompozytor\u00f3w polskich i zagranicznych. Akcentem odwo\u0142uj\u0105cym si\u0119 do czas\u00f3w Velthusena s\u0105 widoczne w tympanonach obu elewcji putta zaj\u0119te winobraniem i transportem wina. 
<\/p>\n\n\n\n

Pa\u0142ac Sejmu Stan\u00f3w (29) 
<\/strong>ul. Starom\u0142y\u0144ska 27 
Budynek powsta\u0142 dzi\u0119ki uporowi kr\u00f3la Fryderyka Wilhelma I i pierwotnie by\u0142 miejscem zgromadze\u0144 przedstawicieli stan\u00f3w ziemskich pruskiej cz\u0119\u015bci Pomorza. Wzniesiona w latach 1926-1927 budowla zaj\u0119\u0142a parcele po trzech kamieniczkach zniszczonych przez wojska rosyjskie w 1713 r. W latach 1885-1888 gmach rozbudowano w g\u0142\u0105b ulicy Starom\u0142y\u0144skiej i dostawiono skrzyd\u0142o boczne w jego podw\u00f3rzu. Przekszta\u0142cono r\u00f3wnie\u017c wn\u0119trza i fasad\u0119. W 1927 r., po przeprowadzce w\u0142adz prowincji do nowego budynku, w pa\u0142acu urz\u0105dzono Muzeum Prowincjonalne (Pommersches Landesmuseum). Elewacjom przywr\u00f3cono w\u00f3wczas pierwotn\u0105, barokow\u0105 form\u0119, a wn\u0119trza przystosowano do potrzeb wystawienniczych. Nad g\u0142\u00f3wnym wej\u015bciem widnieje herb Pomorza, a w tympanonie wie\u0144cz\u0105cym ryzalit – herb kr\u00f3la Prus na tle panoplii i trofe\u00f3w. P\u00f3\u0142le\u017c\u0105ce postacie kobiece personifikuj\u0105 cnoty Roztropno\u015bci (ze zwierciad\u0142em) i Sprawiedliwo\u015bci (z wag\u0105 i mieczem).
Po II Wojnie \u015awiatowej budynek przej\u0119\u0142o Muzeum Pomorza Zachodniego – obecnie Muzeum Narodowe. We wn\u0119trzu eksponowane s\u0105 m.in. zbiory malarstwa i plastyki \u015bredniowiecznej, genealogia ksi\u0105\u017c\u0105t pomorskich, klejnoty i szaty ksi\u0105\u017c\u0119ce wydobyte z sarkofag\u00f3w ksi\u0105\u017c\u0119cych odnalezionych po wojnie i obecnie eksponowanych w muzeum Zamku Ksi\u0105\u017c\u0105t Pomorskich. (wi\u0119cej >>)Zesp\u00f3\u0142 pa\u0142acowy (30)<\/strong>
pl. \u017bo\u0142nierza Polskiego 2
Naro\u017cna posesja przy ul. Starom\u0142y\u0144skiej nale\u017ca\u0142a na pocz\u0105tku XIX w. do szczeci\u0144skiego kupca Toussanta. Nast\u0119pnie dom ten, zakupiony przez w\u0142adze wojskowe, pe\u0142ni\u0142 funkcj\u0119 rezydencji zast\u0119pcy generalnego komendanta miasta, genera\u0142a von Blocka. Z kolei wzd\u0142u\u017c obecnego placu \u017bo\u0142nierza Polskiego mie\u015bci\u0142y si\u0119 m.in. \u0142a\u017ania Mariacka oraz dom rektora Gimnazjum. W 1784 r. oba budynki zakupi\u0142 G\u0142\u00f3wny Urz\u0105d Poczty Kr\u00f3lewskiej, kt\u00f3ry na ich miejscu wzni\u00f3\u0142 nowy gmach poczty. W latach 1886-1889 pa\u0142ac komendanta przebudowano upodabniaj\u0105c go do budynk\u00f3w poczty. W roku 1939 uproszczono elewacj\u0119 budynk\u00f3w i zlikwidowano dziewi\u0119tnastowieczne szczyty.
W okresie II Wojny \u015awiatowej dom przy ul Staromly\u0144skiej uleg\u0142 zniszczeniu. Odbudowano go w latach 1975-1977 z przeznaczeniem na Galeri\u0119 Sztuki Wsp\u00f3\u0142czesnej. W pa\u0142acu od strony pl. Zo\u0142nierza Polskiego (tzw. Pa\u0142ac pod G\u0142owami) mie\u015bci si\u0119 natomiast Klub 13 Muz. Przed II wojn\u0105 \u015bwiatow\u0105 w nadpro\u017cach okien pierwszego pi\u0119tra widnia\u0142y g\u0142owy antycznych heros\u00f3w. W czasie powojennej odbudowy (oraz p\u00f3\u017aniejszego remontu) zamiast antycznych popiersi umieszczono g\u0142owy szczecinian zwi\u0105zanych z kultur\u0105 (W\u0142adys\u0142aw Filipowiak, Zofia Krzymuska-Fafius, Stefan Kwilecki, Jan Papuga, Bohdan Sk\u0142odowski, Janina Kosi\u0144ska-Brzozowska, J\u00f3zef Barecki, Antoni Huebner, J\u00f3zef Gruda). Wewn\u0105trz budynku w kilku pomieszczeniach zachowa\u0142y si\u0119 pierwotne sztukaterie. (wi\u0119cej >>)
<\/p>\n\n\n\n

Tablica pami\u0105tkowa (31)<\/strong> 
pl. \u017bo\u0142nierza Polskiego 
W \u015brodkowej cz\u0119\u015bci alejki spacerowej na pl. \u017bo\u0142nierza Polskiego znajduje si\u0119 tablica pami\u0105tkowa z gryfem szczeci\u0144skim, harcersk\u0105 lilijk\u0105 i znakiem Rod\u0142a. Poni\u017cej napis: „Wszystko co nasze Polsce oddamy. W XXV rocznic\u0119 powstania harcerstwa w Szczecinie w ho\u0142dzie tym, kt\u00f3rzy \u017cycie sprawie polskiej oddali 1934-1959.” W 1935 roku Maksymilian Golisz za\u0142o\u017cy\u0142 Dru\u017cyn\u0105 Harcersk\u0105 „Gryf”, a w 1935  Aleksander Omieczy\u0144ski Gromad\u0119 Zuch\u00f3w „Wiewi\u00f3rki”. Obu nauczycieli, dzia\u0142aczy Zwi\u0105zku Harcerstwa Polskiego w Niemczech i wsp\u00f3\u0142pracownik\u00f3w polskiego wywiadu wojskowego skazano za zdrad\u0119 III Rzeszy na kar\u0119 \u015bmierci, wykonane w 1941 i 1943 roku.

Gmach S\u0105du Rejonowego (31a)<\/strong>
Jego budow\u0119 zko\u0144czono w 1935 roku; poczatkowo s\u0142uzy\u0142 jako Miejska Kasa Oszcz\u0119dno\u015bci (Sparrkasse). Po drugiej wojnie \u015bwiatowej budynek sta\u0142 si\u0119 siedzib\u0105 Komitetu Wojew\u00f3dzkiego PZPR. W czasie wydarze\u0144 grudniowych 1970 roku pod budynkiem zebra\u0142 si\u0119 20-tysi\u0119czny t\u0142um protestuj\u0105cych. Budynek zosta\u0142 podpalony, sprz\u0119ty i portrety przyw\u00f3dc\u00f3w wyrzucone przez okna. Starcia na ulicach Szczecina trwa\u0142y do godz. 22. Tego dnia w Szczecinie w zaj\u015bciach zgin\u0119\u0142o 16 os\u00f3b, a ponad 100 os\u00f3b zosta\u0142o rannych.<\/p>\n\n\n\n

Pa\u0142ac Ziemstwa Pomorskiego (32)<\/strong>
al. Niepodleg\u0142o\u015bci
Pa\u0142ac zbudowano w latach 1893-1895 dla Generalnej Dyrekcji i Banku Hipotecznego Ziemstwa Pomorskiego, za\u0142o\u017conego w 1781 r. i udzielaj\u0105cego kredyt\u00f3w w\u0142a\u015bcicielom maj\u0105tk\u00f3w ziemskich. W stylu budynek nawi\u0105zuje do klasycystycznej fazy baroku. Elewacja zdobiona jest g\u0142ebokim boniowaniem, cz\u0119\u015b\u0107 centraln\u0105 podkresla ryzalit, a wej\u015bcie zdobi kolumnowy portyk. W zwie\u0144czeniu widnieje gryf pomorski trzymaj\u0105cy tarcz\u0119 z inicja\u0142ami kr\u00f3la pruskiego Fryderyka II. W naro\u017cach portyku dwie poastacie – po prawej ziemianina z p\u0142ugiem, a po lewej rycerza z mieczem. W tympanonie widoczny jest dziwi\u0119ciopolowy herb Pomorza. W g\u0142\u00f3wnej Sali posiedze\u0144 zachowa\u0142y si\u0119 malowid\u0142a przedstawiaj\u0105ce widoki i herby miast pomorskich. 

Gmach Dyrekcji Poczty (33) 
<\/strong>al. Niepodleg\u0142o\u015bci 
Neogotycki gmach zbudowany wg proj. Hintze w 1905 r. Pierwotnie przeznaczony by\u0142 dla Pruskiej Poczty Kr\u00f3lewskiej. Od frontowej cz\u0119\u015bci znajduj\u0105 si\u0119 dwa portale, kt\u00f3rymi na wewn\u0119trzny dziedziniec mog\u0142y wje\u017cd\u017ca\u0107 tramwaje baga\u017cowe, o czym \u015bwiadcz\u0105 istniej\u0105ce do dzisiaj szyny. Przed budynkiem rosn\u0105 cztery d\u0119by szypu\u0142kowe (Quercus robur<\/em>). 

Ko\u015bci\u00f3\u0142 pw. \u015aw. Jana Chrzciciela (34)<\/strong> 
ul. Bogurodzicy 3a 
Neogotycki ko\u015bci\u00f3\u0142 zbudowany dla gminy katolickiej postawiono na planie krzy\u017ca \u0142aci\u0144skiego w rejonie dawnego Bastionu Kr\u00f3lewskiego (proj. Engelbrecht Zeibertz z Berlina). Jest budowl\u0105 halow\u0105, tr\u00f3jnawow\u0105 wspart\u0105 na bogato profilowanych filarach. 30 wrze\u015bnia 1890 r. arcybiskup wroc\u0142awski ks. kard. Jerzy Kopp po\u015bwi\u0119ci\u0142 ko\u015bci\u00f3\u0142. Co czwart\u0105 niedziel\u0119 odbywa\u0142y si\u0119 tu polskie nabo\u017ce\u0144stwa.
Wewn\u0105trz w transepcie znajduje si\u0119 tablica po\u015bwi\u0119cona niemieckim duchownym katolickim, kt\u00f3rzy zostali zamordowani przez hitlerowc\u00f3w. Obok wej\u015bcia stoi statua Prymasa Stefana Kardyna\u0142a Wyszy\u0144skiego ustawiona w roku Prymasa Tysi\u0105clecia 24 czerwca 2001 r. Upami\u0119tnia jego pobyt w Szczecinie w chwili nominacji na Prymasa Polski 30 listopada 1952 r.<\/p>\n\n\n\n


Szpital dzieci\u0119cy (35)<\/strong> 
Kompleks szpitalny zbudowany w latach 1893 – 94 dla Instytutu Po\u0142o\u017cniczego. Rozbudowany w 1904 r. i w okresie mi\u0119dzywojennym. Obecnie mie\u015bci si\u0119 tutaj szpital dzieci\u0119cy.Park Gen. W\u0142adys\u0142awa Andersa (36)<\/strong>
pl. Andersa 
Park za\u0142o\u017cono na miejscu dawnego cmentarza garnizonowego. Do dzi\u015b pozosta\u0142 tu tylko g\u0142az narzutowy z tablic\u0105 po\u015bwi\u0119con\u0105 pami\u0119ci \u017co\u0142nierzy francuskich – je\u0144c\u00f3w wojny francusko-pruskiej (1870-71). Teren ten przylega\u0142 do zachodnich bastion\u00f3w i obwarowa\u0144. Park jest najwi\u0119kszym w mie\u015bcie skupiskiem robinii bia\u0142ej (Robinia pseudoacacia<\/em>). Rosn\u0105 tu tak\u017ce wi\u0105zy (Ulmus<\/em>) i kasztanowce zwyczajne, bia\u0142e (Aesculushippocastanum<\/em>) w odmianie Baumana, o pe\u0142nych kwiatach nie wytwarzaj\u0105cych owoc\u00f3w. Szpaler kasztanowc\u00f3w wzd\u0142u\u017c ul. Obro\u0144c\u00f3w Stalingradu jest unikatem w skali Polski. W parku rosn\u0105 tak\u017ce krzewy tamaryszku (Tamarix<\/em>). Osobliwo\u015bci\u0105 s\u0105 rosn\u0105ce niedaleko ko\u015bcio\u0142a dwa okazy oliwnika w\u0105skolistnego (Elaeagnus angustifolia<\/em>), kt\u00f3rego srebrzysto\u017c\u00f3\u0142te kwiaty wydzielaj\u0105 bardzo intensywny zapach. W pobli\u017cu jednego z nich ro\u015bnie korkowiec amurski (Phellodendron<\/em>amurense<\/em>).
<\/p>\n\n\n\n

Ko\u015bci\u00f3\u0142 pw. Naj\u015bwi\u0119tszego Serca Pana Jezusa (37)<\/strong> 
pl. Zwyci\u0119stwa 
Zbudowany w latach 1913-19 w ca\u0142o\u015bci jest konstrukcj\u0105 \u017celbetonow\u0105. Od chwili uko\u0144czenia prac w 1919 r. do 1945 r. by\u0142 protestanckim ko\u015bcio\u0142em garnizonowym. Jest budowl\u0105 tr\u00f3jnawow\u0105, na planie prostok\u0105ta, z p\u00f3\u0142kolistym prezbiterium. Na frontonie wie\u017cy zamontowano wsp\u00f3\u0142czesn\u0105 rze\u017ab\u0119 Chrystusa. Nad wej\u015bciem \u015brodkowym p\u0142askorze\u017aba przedstawiaj\u0105ca \u015bw. Jerzego na koniu walcz\u0105cego ze smokiem. W 1986 r. na wie\u017cy zawieszono 4 dzwony o wadze do 350 do 1200 kg. 

Kino „Pionier” (37 a)<\/strong>
Jedno z najstarszych dzia\u0142aj\u0105cych kin na \u015bwiecie – oficjalnie rozpocz\u0119\u0142o dzia\u0142alno\u015b\u0107 26. wrze\u015bnia 1909 roku od pokaz\u00f3w film\u00f3w kr\u00f3tkometra\u017cowych. Jego za\u0142o\u017cycielem by\u0142 Otto Blauert, rok p\u00f3\u017aniej przej\u0105\u0142 je Albert Pietzke. Pocz\u0105tkowo funkcjonowa\u0142o jako „Helios”, p\u00f3\u017aniej, do 1945, nosi\u0142o nazw\u0119 „Welt-Theater”. Od grudnia 1945 r. do grudnia 1950 r. dzia\u0142a\u0142o jako „Odra” (p\u00f3\u017aniej nazw\u0119 kina zmieniono na „Pionier”). Pierwszym wy\u015bwietlanym po wojnie filmem by\u0142 „Iwan Gro\u017any” w re\u017c. Siergieja Eisensteina.
Obecnie „Pionier” posiada dwie sale projekcyjne. „Sala G\u0142\u00f3wna” jest wi\u0119ksza i tradycyjna w wystroju. Sala „Kiniarnia” zosta\u0142a urz\u0105dzona w stylu retro, filmy ogl\u0105da si\u0119 tu przy stolikach, a obok znajduje si\u0119 bar, w kt\u00f3rym mo\u017cna zam\u00f3wi\u0107 m.in. kaw\u0119, herbat\u0119 lub wino i poczyta\u0107 czasopisma filmowe. Filmy w sali „Kiniarnia” odtwarzane s\u0105 ze starego projektora.

Ko\u015bci\u00f3\u0142 Garnizonowy pw. \u015bw. Wojciecha (38) 
<\/strong>pl. Zwyci\u0119stwa 
Neogotycki z elementami neoroma\u0144skimi ko\u015bci\u00f3\u0142 z wie\u017c\u0105 o wysoko\u015bci 65,5 m zbudowano w latach 1906-1909 . We wn\u0119trzu warto zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119 na kamienny o\u0142tarz i ambon\u0119, obraz patrona \u015bwi\u0105tyni \u015bw. Wojciecha, urny z prochami i ziemi\u0105 z p\u00f3l bitewnych Cedyni, Ko\u0142obrzegu, Podgaj\u00f3w i Siekierek. Na filarach nawy g\u0142\u00f3wnej znajduj\u0105 si\u0119 malowid\u0142a przedstawiaj\u0105ce postacie czterech ewangelist\u00f3w, a pod arkadami tablice z br\u0105zu przedstawiaj\u0105ce or\u0142a i herby miast Polski zachodniej i p\u00f3\u0142nocnej (7 herb\u00f3w). Interesuj\u0105cy jest tak\u017ce witra\u017c nad o\u0142tarzem g\u0142\u00f3wnym przedstawiaj\u0105cy \u015bmier\u0107 \u015bw. Wojciecha i witra\u017c nad ch\u00f3rem przedstawiaj\u0105cy \u015bw. Cecyli\u0119. 

Pomnik Kornela Ujejskiego (39)<\/strong> 
pl. Zwyci\u0119stwa 
Pomnik tego, urodzonego na Podolu, poety romantycznego, cz\u0142onka tajnej organizacji rewolucyjnej z okresu powstania styczniowego, wykonany zosta\u0142 w 1901 r. wg. projektu rze\u017abiarza Antoniego Popiela. Do ko\u0144ca II wojny \u015bwiatowej pomnik sta\u0142 we Lwowie. Po wojnie przywieziony do Polski, od 1956 r. stoi w Szczecinie. Na cokole pomnika znajduje si\u0119 sp\u0119tana \u0142a\u0144cuchami lira oraz dzie\u0142o Kornela Ujejskiego „Chora\u0142”, po\u015bwi\u0119cone powstaniu ch\u0142opskiemu w Galicji w 1846 r. Z ty\u0142u widoczny jest napis „Narodzie m\u00f3j, b\u0105d\u017a szcz\u0119\u015bliwy”.
Nieopodal dwa okazy d\u0119bu zimnozielnego (Quercus xturneri Pseudoturneri) <\/em>oraz unikalny pomnik powielacza<\/strong> z 2011 roku, autorstwa Dorota To\u0142\u0142oczko – Femerling i Piotra Pawelko. Pomnik upami\u0119tnia 25-lecie powstania ruchu \u201eWolno\u015b\u0107 i Pok\u00f3j\u201d, jednego z wa\u017cniejszych organizacji opozycyjnych wobec komunistycznej dyktatury.<\/p>\n\n\n\n

Brama Portowa (40)<\/strong>
Pl. Zwyci\u0119stwa
Pocz\u0105tkowo nazywana Brandenbursk\u0105, p\u00f3\u017aniej Berli\u0144sk\u0105, zosta\u0142a zbudowana w latach 1724-1740 w miejscu wcze\u015bniejszej Bramy Nowej. Nad przejazdem widniej\u0105 dm\u0105ce w tr\u0105by uosobienia S\u0142awy otaczaj\u0105ce tarcz\u0119 herbow\u0105 Fryderyka Wilhelma I. Nad ni\u0105 zobaczymy rze\u017abion\u0105 panoram\u0119 Szczecina oraz Viadrusa – boga Odry, a tak\u017ce \u0142aci\u0144ski napis zwi\u0105zany z losami miasta i Ksi\u0119stwa Szczeci\u0144skiego. Wszystko wie\u0144czy tarcza herbowa Prus z koron\u0105 kr\u00f3lewsk\u0105 oraz rze\u017abione trofea. Podczas likwidacji obwarowa\u0144 w ko\u0144cu XIX w. zosta\u0142a uznana za pomnik architektury i zachowana.
W attyce nad przejazdem w elewacji zewn\u0119trznej widnieje napis:
FRIEDERICUS WILHELMUS REX BORUSSIAE DUCATUM STETINENSEM CESSUM BRANDENBURGICIS ELECTORIBUS SUB CLIENTELAE FIDE POMERANIAE DUCIBUS REDDITUM, POST FATO AD SVECOS DELATUM IUSTIS PACTIS IUSTQUE PRETIO AD PANIM USQUE EMIT. PARAVIT. SIBIQUE RESTITUIT. ANNO. MDCCXIX AC PORTAM BRANDENB: FIERI IUSSIT.
W wolnym t\u0142umaczeniu M. S\u0142omi\u0144skiego na j\u0119zyk polski napis ten brzmi: Ksi\u0119stwo szczeci\u0144skie odst\u0105pione elektorom brandenburskim i oddane ponownie ksi\u0105\u017c\u0119tom pomorskim przez nieszcz\u0119\u015bliwe zrz\u0105dzenie losu dosta\u0142o si\u0119 w posiadanie Szwed\u00f3w. Fryderyk Wilhelm, kr\u00f3l pruski, moc\u0105 prawnych uk\u0142ad\u00f3w i za odpowiedni\u0105 cen\u0119 w 1719 r. Pozyska\u0142 si\u0119gaj\u0105cy do rzeki Piany obszar Ksi\u0119stwa Szczeci\u0144skiego, a dla upami\u0119tnienia tego faktu Bram\u0119 Brandenbursk\u0105 zbudowa\u0107 kaza\u0142.
<\/em>Czerwony Ratusz (41) <\/strong>
pl. Stefana Batorego 4
Jego budow\u0119 prowadzono w latach 1875 – 1879 roku z przeznaczeniem na siedzib\u0119 w\u0142adz miasta. Tutaj swoje urz\u0119dy sprawowali dwaj wa\u017cni dla historii miasta burmistrzowie – Herman Haken (1878 – 1907) i Friedrich Ackermann (1907 – 1931). Ozdobiony balkonami, strzelistymi wie\u017cyczkami, wie\u017cami i herbem miasta nale\u017cy do naj\u0142adniejszych przyk\u0142ad\u00f3w neogotyku w Szczecinie. Nad g\u0142\u00f3wnym wej\u015bciem znajduj\u0105 si\u0119 cztery alegoryczne postacie symbolizuj\u0105ce wiedz\u0119, rolnictwo, przemys\u0142 i gospodark\u0119 morsk\u0105. Obecnie w Czerwonym Ratuszu swoje biura maj\u0105 m.in. instytucje morskie.<\/p>\n\n\n\n

Gmach Zespo\u0142u Szk\u00f3\u0142 nr 8 (41a)<\/strong>
ul. 3 Maja 1
Uko\u0144czony w stylu arkadowym w 1872 roku jako kasyno oficerskie i siedziba dow\u00f3dztwa garnizonu. W l. 40. XX w. by\u0142 katowni\u0105 Miejskiego Urz\u0119du Bezpiecze\u0144stwa Publicznego. Przy szlaku hotel Victoria – d. Dom Turysty PTTK z tablic\u0105 B. Czw\u00f3jdzi\u0144skiego, pioniera turystyki.

Plac Tobrucki (42) <\/strong>
Jest \u0142adnym skwerem z ciekawymi okazami drzew i krzew\u00f3w (om\u017cyn, maklura chi\u0144ska, paulownia puszysta, orzech czarny). Od wschodu jest zamkni\u0119ty przez wybudowan\u0105 w 1874 roku na zlecenie Poczte G\u0142\u00f3wn\u0105 (p. 2). Na zachodnim stoku tarasu odrza\u0144skiego znajduje si\u0119 neogotycki tzw. „czerwony ratusz” (p. 41). Dalej jest zesp\u00f3\u0142 budynk\u00f3w Ksi\u0105\u017cnicy Szczeci\u0144skiej z II po\u0142. XIX w. i neogotycki gmach Rektoratu Pomorskiej Akademii Medycznej z wie\u017c\u0105 (68 m). Na placu mi\u0119dzy gmachami poczty i ratusza znajdowa\u0142a si\u0119 wykonana wed\u0142ug projektu profesora Manzla fontanna w kszta\u0142cie \u0142odzi z centraln\u0105 postaci\u0105 Sediny trzymaj\u0105cej \u017cagiel. W cz\u0119\u015bci dziobowej siedzia\u0142 Hermes, a z morskiej toni wynurza\u0142y si\u0119 potwory i dw\u00f3ch tytan\u00f3w. Niestety, pod koniec II wojny \u015bwiatowej fontanna zosta\u0142a zdemontowana i wszelki \u015blad po niej zagin\u0105\u0142. Obecnie w miejscu pomnika wie\u0144cz\u0105cego fontann\u0119 zamontowano wielk\u0105 kotwic\u0119 okr\u0119tow\u0105.<\/p>\n\n\n\n

\u0179r\u00f3d\u0142o: PTTK Szczecin<\/p>\n

Views: 8959<\/p>","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Zosta\u0142 wytyczony wzorem wielu miast Europy. Czerwona linia – jak potocznie jest nazywany – przebiega przez Stare Miasto, Nowe Miasto i cz\u0119\u015b\u0107 \u015ar\u00f3dmie\u015bcia. Zosta\u0142 utworzony z inicjatywy w\u0142adz miasta i Regionalnego Oddzia\u0142u Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w 750. rocznic\u0119 nadania Szczecinowi praw … Continued<\/a><\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1611,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"kt_blocks_editor_width":"","footnotes":""},"categories":[4],"tags":[],"class_list":["post-1615","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-polska"],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1615","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1615"}],"version-history":[{"count":6,"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1615\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1849,"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1615\/revisions\/1849"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1611"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1615"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1615"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/blog.treki.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1615"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}